Energia użytkowa to energia dostępna w finalnej formie, którą można bezpośrednio wykorzystać do zaspokojenia określonych potrzeb. Są nimi m.in. ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie czy zasilanie urządzeń elektrycznych.
Jest to energia efektywnie dostarczona do odbiorcy po uwzględnieniu strat wynikających z procesów przetwarzania i przesyłu energii. Na przykład, ciepło wytworzone przez grzejniki w domu jest formą energii użytkowej. W praktyce energia użytkowa odzwierciedla poziom efektywności energetycznej systemów, które ją generują i przekształcają. Jej ilość zależy od sprawności zastosowanych urządzeń i technologii. Oznacza to, że im lepsze urządzenie, tym wyższa wartość energii użytkowej dostępnej dla końcowego odbiorcy.
