Wentylacja grawitacyjna to naturalny system wymiany powietrza w budynku, w którym ruch powietrza odbywa się dzięki różnicy temperatur i ciśnień pomiędzy wnętrzem a otoczeniem. Zasada działania opiera się na unoszeniu się cieplejszego powietrza ku górze i jego usuwaniu przez pionowe kanały wentylacyjne. W tym samym czasie świeże powietrze napływa do pomieszczeń przez nieszczelności okien, nawiewniki lub specjalne kratki.
Rozwiązanie to jest proste w budowie i nie wymaga energii elektrycznej. Przez wiele lat było standardem w budownictwie jednorodzinnym oraz wielorodzinnym. Jego skuteczność zależy jednak od warunków atmosferycznych – przy małej różnicy temperatur lub bezwietrznej pogodzie cyrkulacja powietrza może być niewystarczająca.
Kolejną wadą jest też trudność w precyzyjnym kontrolowaniu intensywności wymiany powietrza, co często prowadzi do strat ciepła. Mimo tych ograniczeń wentylacja grawitacyjna wciąż znajduje zastosowanie, zwłaszcza w budynkach modernizowanych, gdzie stanowi rozwiązanie ekonomiczne i niewymagające skomplikowanej infrastruktury.
